วัดบวรนิเวศวิหาร ราชวรวิหาร

วัดบวรนิเวศวิหาร หนึ่งในสถานที่สำคัญทางประวัติศาสตร์ ซึ่งพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ในรัชกาลที่ ๙ ทรงผนวช ณ วัดบวรฯ แห่งนี้ นอกจากจะเป็นที่ประทับของสมเด็จพระสังฆราชแล้ว ด้านสถาปัตยกรรม งดงาม วิจิตรการตา  ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน

ประวัติและความเป็นมา

วัดบวรนิเวศวิหาร ราชวรวิหาร ( วัดบวรนิเวศวิหาร ) สร้างขึ้นในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ต่อมากรมพระราชวังบวรมหาศักดิพลเสพย์ ในรัชกาลที่ ๓ ทรงสร้างขึ้นใหม่ และได้รวมวัดรังศีสุทธาวาสเข้าเป็นวัดเดียวกัน ทรงอาราธนา อนุชาธิราชเจ้าฟ้ามงกุฏ เสด็จมาครอง เมื่อ พ.ศ.๒๓๗๕

ความสำคัญ

วัดบวรนิเวศวิหาร เป็นพระอารามหลวงชั้นเอก  ชนิดราชวรวิหาร นิกายเถรวาท ธรรมยุติกนิกาย เป็นวัดที่ประทับของพระมหากษัตริย์ เมื่อทรงผนวช ตั้งแต่พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๔ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๕ ต่อเนื่องมาจนถึงพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลที่ ๙ ยังเป็นที่ประทับของอดีตพระสังฆราช และเป็นที่ประดิษฐานพระศพสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก

ศิลปะและสถาปัตยกรรม

วัดบวรนิเวศวิหาร มีศิลปะแบบไทยผสมจีน มีพระพุทธรูปที่สำคัญ พระพุทธชินสีห์ (ใต้ฐานเป็นที่บรรจุพระบรมราชสรีรางคาร พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว) อัญเชิญมาจาก วัดพระศรีรัตนมหาธาตุ พิษณุโลก และพระพุทธสุวรรณเขต (หลวงพ่อโต) ที่อัญเชิญมาจากวัดสระตะพาน จังหวัดเพชรบุรี

พระอุโบสถ สร้างขึ้นในสมัยรัชกาลที่ ๓ เป็นพระอุโบสถมีเสาเหลี่ยมพาไลรอบซุ้มประตูหน้าต่าง วิหารประดับด้วยมุขด้าหน้ายื่นออกมา บริเวณรอบเจดีย์มีพระพุทธรูปสำคัญ คือ พระไพรีพินาศ

ภาพจิตรกรรมฝาผนัง แบบผสมผสานระหว่างยุโรป และไทย ฝีมือของขรัวอินโข่ง สันนิษฐานว่า เขียนขึ้นตั้งแต่สมัยพระภิกษุเจ้าฟ้ามงกุฏฯ  นอกจากจะมีความงดงามแล้วยังแสดงปริศนาธรรมต่างๆ ทางด้านพุทธศาสนา รวมถึงวันสำคัญและขนบธรรมเนียมประเพณีไทย

พระพุทธรูปปางห้ามสมุทร หรือ "พระพุทธนาราวันตบพิตร" สร้างขึ้นเมื่อพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลที่ ๙ ทรงผนวช ในวันที่ ๕ ธันวาคม ๒๔๙๙

ศิลปกรรมในเขตสังฆวาส

ตำหนักปั้นหยา เป็นสถานที่ประทับขององค์พระมหากบัตริย์เมื่อครั้งทรงผนวช ตำหนักประดับด้วยกระเบื้องเคลือบ ตึกก่อด้วยอิฐถือปูนหน้าจั่ว

ตำหนักจันทร์ เป็นที่ประทับของสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระวชิรญาณวโรรส เป็นตำหนักสองชั้นแบบฝรั่ง มีการประดับลวดลายด้วยไม้ฉลุอย่างงดงาม

 มหามกุฏราชวิทยาลัย

วัตถุประสงค์เพื่อเป็นสถานศึกษาชั้นสูงของคณะสงฆ์  เป็นการศึกษาที่ไม่เก็บค่าเล่าเรียน  มหาเถรสมาคมได้รับรองสภาการศึกษามหามกุฏราชวิทยาลัยเป็นการศึกษาของคณะสงฆ์ เมื่อวันที่ ๑๖ พฤษภาคม ๒๕๑๗ โดยในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ก่อตั้งขึ้นเมื่อ วันที่ ๑ ตุลาคม ๒๔๓๖ สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงวชิรญาณวงศ์ได้ทรงประกาศตั้งสภาการศึกษามหามกุฏราชวิทยาลัย มหาวิทยาลัยพุทธศาสนาขึ้นเมื่อวันที่ ๓๐ ธันวาคม ๒๔๘๘

ลำดับเจ้าอาวาส 

๑ สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้ามงกุฎ หรือ พระวชิรญาณเถระ         เมื่อ ปี พ.ศ. ๒๓๘๐ จนถึง พ.ศ. ๒๓๙๔

๒ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาปวเรศวริยาลงกรณ์                    เมื่อ ปี  พ.ศ. ๒๓๙๔ จนถึง พ.ศ. ๒๔๓๕

๓ สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส                         เมื่อ ปี  พ.ศ. ๒๔๓๕ จนถึง พ.ศ. ๒๔๖๔

๔ สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงวชิรญาณวงศ์                                เมื่อ ปี  พ.ศ. ๒๔๖๔ จนถึง พ.ศ. ๒๕๐๑

๕ พระพรหมมุนี (ผิน สุวโจ)                                                                   เมื่อ ปี  พ.ศ. ๒๕๐๑ จนถึง พ.ศ. ๒๕๐๔

๖ สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก    เมื่อ ปี  พ.ศ. ๒๕๐๔ จนถึง พ.ศ. ๒๕๕๖

๗ สมเด็จพระวันรัต (จุนท์ พฺรหฺมคุตฺโต)                                                 เมื่อ ปี  พ.ศ. ๒๕๕๘ จนถึงปัจจุบัน

สถานที่ตั้ง

สำนักงานวัดบวรนิเวศวิหาร อาคารมนุษยนาควิทยาทาน

๒๔๘ ถนนพระสุเมรุ แขวงบวรนิเวศ เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร ๑๐๒๐๐

โทร. ๐-๒๖๒๙-๕๘๕๔ โทรสาร ๐-๒๖๒๙-๕๘๕๕